ابراهیم ادهم، ابواسحاق ابراهیم بن ادهم بن منصور بن زید بلخی. نام یکی از اکابر زُهّاد نیمۀ اول قرن دوم هجری قمری است که به سال ١٦٠ یا ١٦٦ ه.ق. در غزای بیزنطیه به شهادت رسیده است و پسر خواهر او محمد بن کناسه شاعر کرخی متوفی به ٢٠٧ ه.ق. را در رثاء او قصیده ای است و در آن اشارتی بر اینکه قبر ابراهیم در شهر غربی است و صاحب اغانی مدفن او را جدث الغربی میگوید. بنابر روایات دیگر روضۀ او در سوقین یکی از دژهای روم است و گویند او شاهزادۀ بلخ بود. روزی به شکارگاه، هاتفی در گوشِ سِرّ او ندا داد که ای ابراهیم آیا تو بدین کار آمدی ؟! از شنیدن آواز شوری در درون او افتاده از اسب به زیر آمد و جامۀ خویش به شبانی از شبانان پدر داده و پشمینۀ او درپوشیده روی به صحرا نهاد. دیرزمانی شوریده و پریشان در جبال و مفاوز بسَر برد سپس به مکه شد و مجاورت خانه گزید و در آنجا به صحبت چند تن از اولیا از جمله فضیل عیّاض و سفیان ثوری و به قولی حضرت امام محمد باقر علیه السّلام رسید و سرانجام به شام رفت و تا پایان عمر بدانجا بزیست. کرامتـهای بسیار بدو نسبت کنند و نام او چون مثل اعلای ترک و تجرید، زبانزد اهل طریقت و شعرای صوفی مشرب است.

ابنُ أَدْهَم
(... - 161 ه.ق. ... - 778 م.)
إبراهيم بن أدهم بن منصور،
التميمي
البلخي
أبو إسحاق :
زاهد مشهور.
كان أبوه من أهل الغنى في بلخ،
فتفقه
و رحل إلى بغداد،
و جال في العراق و الشام و الحجاز.
و أخذ عن كثير من علماء الأقطار الثلاثة.
و كان يعيش من العمل
بالحصاد
و حفظ البساتين
و الحمل
و الطحن
و يشترك مع الغزاة في قتال الروم.
و جاءه إلى المصيصة (من أرض كيليكيا)
عبد لأبيه
يحمل إليه
عشرة آلاف درهم
و يخبره أن أباه قد مات في بلخ
و خلف له مالا عظيما،
فأعتق العبد
و وهبه الدراهم
و لم يعبأ بمال أبيه.
و كان يلبس في الشتاء فروا لا قميص تحته
و لا يتعمم في الصيف
و لا يحتذي،
يصوم في السفر و الإقامة،
و ينطق بالعربية الفصحى لا يلحن.
و كان إذا حضر مجلس سفيان الثوري
و هو يعظ
أوجز سفيان في كلامه
مخافة أن يزل.
أخباره كثيرة
و فيها اضطراب
و اختلاف في نسبته و مسكنه و متوفاه.
و لعل الراجح
أنه مات و دفن في سوفنن
(حصن من بلاد الروم)
كما في تاريخ ابن عساكر.
و في المكتبة الظاهرية بدمشق
«سيرة السلطان إبراهيم ابن أدهم - خ»
قصة عامية.